TEMBANG PANGKUR KD 3.1 Kelas X

PANGERTEN TEMBANG PANGKUR
Miturut maknane, tembang Pangkur iku nggambarake mangsa nalika wis kliwat umur kang wus ngungkurake babagan kadonyan. Watake semangat, perwira: tegese kanthi temen anggone ngedohi hawa nepsu ing kadonyan, supaya ora ngganggu anggone urip. Atine wis menep, resik, ora grusa-grusu, lan tansah nengenake ngibadah nyedhakake mring Gusti Kang Maha Kawasa.

PAUGERAN TEMBANG PANGKUR

PANGKUR
Guru wilangan	Guru lagu	Guru gatra
8	a	7
11	i
8	a
7	a
12	u
8	a
8	i

WATAK TEMBANG PANGKUR
Watake tembang Pangkur iku madhep manteb, banter, nesu. Cocok kanggo ngandharake pitutur, katresnan, crita kang nyata, lan sapiturute.

MAKNA TEMBANG PANGKUR
Pangkur iku maksude buntut. Karangane Kanjeng Sunan Muryapada. Duwe makna nggambarake mangsa nalika wis kliwat umur kang ngungkurake kadonyan, isa ngendhaleni tumindak lan nepsu-nepsu kang ala. Kang dipikir among tembe mburine nalika sowan ing ngarsa Gusti, lan golek memanising pati.

CONTO TEMBANG PANGKUR

3	5	5	5	3	3	3	3
ming-	Kar	ming-	Kur	-ing	ang-	ka-	Ra
3	5	5	6	1	1	1	1	2	3	3
a-	ka-	ra-	Na	ka-	re-	nan	mar-	di	si-	wi
5	6	1	1	1	1	1	1
si-	na-	wung	rês-	mi-	Ning	ki-	Dung
1	6	5	5	5	5	5
si-	nu-	Ba	si-	nu-	kar-	Ta
3	5	5	6	1	1	1	1	1	2	3	3
Mrih	krê-	tar-	Ta	pa-	kar-	ti-	Ning	ngèl-	mu	lu-	hung
5	6	1	1	1	1	1	1
Kang	tum-	Rap	Ing	ta-	Nah	Ja-	Wa
1	2	3	1	2	3	3	21

Serat Wedhatama pupuh Pangkur pada 4

Si Penggung nora nglegawa Sangsayarda denira cacariwis Ngandhar-andhar angendhukur Kandhane nora kaprah Saya elok alangka longkanganipun Si Wasis waskita ngalah Ngalingi marang di Pingging

 

Mangkana ilmu kang nyata Sanayatane mung weh reseping ati Bungah ing ingaranan cubluk Sukeng tyas yen den ina Nora kaya si Punggung anggung gumrunggung Ugungan sadina-dina Aja mangkono wong urip

Serat Wedhatama pupuh Pangkur pada 5